“Muj shukho Jakha kale Wust shurde..Kwite. Jilo cindo Bi dox Bi lav Nikht rovibe “ 

“Zapadła twarz Zgasłe oczy Zimne usta..Cisza. Rozdarte serce Bez tchu Bez słów Bez łez”

“Auschwitz” Alexian Santino Spinelli

powyższy tekst umieszczony jest na pomniku w Berlinie upamiętniającym Romów

26 lutego 2022 roku to 79-ta rocznica pierwszego transportu deportacyjnego Romów do KL Auschwitz-Birkenau. 26 luty 1943 gdy przyjechał pierwszy transport z niemiec z mężczyznami, kobietami i dziecmi, wyładowano ich na Judenrampe w Birkenau (dziś Miejsce Pamięci ul. Piwniczna w Brzezince). Po dotarciu pieszo do obozu Birkenau zostali umieszczeni w jeszcze nie wykończonym odcinku obozu BIIe, który otrzymał nazwę Zigeunerlager.

Dzisiejsze upamiętnienie odbyło się pod pomnikiem Roma i Sinti w Birkenau , oraz na Judenrampe – w miejscu historycznym - Miejscu Pamięci, do którego w latach 1942-1944 trafiło większość transportów deportacyjnych z całej ówczesnej Europy. Niemcy przywiezli tu ponad pół miliona ludzi. I właśnie w tym miejscu, wszyscy od razu, po wyładunku byli poddawani selekcji, na tych jeszcze przydatnych na potrzeby niemieckich obozowych władz SS i na tych, którzy mieli być odrazu po dojściu do Birkenau zgładzeni w komorach gazowych.

Poprzez złożenie symbolicznych wiązanek, zapalenia zniczy, w ciszy i skupieniu oddano hołd Romskim ofiarom byłego niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego i zagłady KL Auschwitz-Birkenau oraz jego podobozów. Uczestniczący w dzisiejszym upamiętnieniu minutą ciszy uczcili także, wszystkie ofiary KL Auschwitz-Birkenau. Auschwitz to wstrząsające świadectwo braku wartości ludzkiego życia, to przestroga i zobowiązanie dla obecnych i przyszłych pokoleń, by bez względu na okoliczności zawsze szanować ludzką godność.

Hołd pomordowanym oddali: Pani Joanna Florkiewicz-Kamieniarczyk w imieniu Wojewody Małopolskiego Pana Łukasza Kmity , w imieniu Instytutu Pamieci Narodowej w Krakowie Pan Rafał Opulski , Stowarzyszenie Romów w Polsce w osobach: Pan Roman Kwiatkowski, Pan Władysław Kwiatkowski wraz z Delegacją , Zastępcą Wójta Gminy Oświęcim Pani Halina Musiał wraz delegacją Radnych Panią Przewodnicząca Bernadyną Bryzek i Radnymi Panem Zbigniewem Krzemień I Panem Tomaszem Mydlarz , Fundacja Pobliskie Miejsca Pamięć Auschwitz-Birkenau Pani Agnieszka Molenda-Kopijasz

Organizatorzy dzisiejszych uroczystości : Stowarzyszenie Romów w Polsce wraz z Fundacją Pobliskie Miejsca Pamięci Auschwitz-Birkenau