Oświadczenie 

Stowarzyszenia Romów w Polsce 

z dnia 7 kwietnia 2021 r.

wydane w związku z obchodami Międzynarodowego Dnia Romów 

W dniu 8 kwietnia 2021 r. obchodzić będziemy 50 rocznicę pierwszego światowego kongresu Romów, a po raz trzydziesty pierwszy Międzynarodowy Dzień Romów. Święto to ustanowione zostało w 1990 r. na IV Kongresie Międzynarodowego Związku Romów, który odbył się w Polsce pod patronatem UNESCO. W intencji twórców Międzynarodowego Dnia Romów miał on być istotną okazją do poszerzenia świadomości o narodzie romskim, jego zwyczajach i tradycjach oraz poznania problemów, z jakimi Romowie jako obywatele borykają się we współczesnym świecie, szczególnie z różnymi formami dyskryminacji i stygmatyzacji. 

Stowarzyszenie Romów w Polce stwierdza, że pomimo upływu tylu lat od ustanowienia Międzynarodowego Dnia Romów obywatele romskiego pochodzenia nadal są dyskryminowani i stygmatyzowani w Europie. Dzieje się tak na ulicach, w urzędach, w szkołach, w placówkach służby zdrowia, w wymiarze sprawiedliwości, czy w mediach publicznych - głównie w Internecie. Naruszane są podstawowe prawa człowieka i obywatela. 

Nawiązując do zbliżających się obchodów Międzynarodowego Dnia Romów Stowarzyszenie apeluje do polskich władz publicznych o traktowanie polskich Romów jak każdego innego obywatela, w szczególności by zaprzestały kontynuowania programu rządowego na rzecz społeczności romskiej, który nas dyskryminuje i dzieli na lepszych i gorszych, by nie wprowadzały przepisów regulujących integrowanie (asymilację) z resztą społeczeństwa. Romowie nie oczekują na zmianę obowiązującego prawa, gdyż jest ono dobrze sformułowane. Mniejszość nasza oczekuje natomiast na jego respektowanie i wykonywanie, w szczególności chodzi nam o zasady określone w Konstytucji dotyczące pomocy Państwa w zakresie podtrzymywania wartości kulturowych (art. 35), równości obywateli w zakresie praw i obowiązków oraz niedyskryminacji (art. 32), czy w Kodeksie karnym – zakazu dyskryminacji, rasizmu, czy stygmatyzacji (art. 118, art. 256, czy art. 257 ). 

Stowarzyszenie Romów w Polsce wyraża nadzieję, że wydając oświadczenie przy okazji kolejnych obchodów Międzynarodowego Dnia Romów będzie mogło stwierdzić, iż prawa podstawowe mniejszości romskiej ustanowione w Konstytucji i ustawach są w Polsce przestrzegane, zaś władze publiczne traktują obywateli polskich romskiego pochodzenia równoprawnie jak każdego innego obywatela. 

Stowarzyszenie zauważa, że sytuacja mniejszości romskiej w Polsce, pomimo wymienionych zastrzeżeń, i tak jest znacząco lepsza niż w innych krajach Europy Środkowo-Wschodniej, Organizacja nasza solidaryzuje się więc z naszymi współbraćmi z tych krajów apelując do władz ich krajów o podejmowanie działań na rzecz równoprawnego rozwoju mniejszości romskiej.

Roman Kwiatkowski

Prezes Zarządu